Tham vấn tâm lý qua tin nhắn online là gì, có hiệu quả không?

Tham vấn tâm lý qua tin nhắn là một hình thức trị liệu online khá mới lạ. Nó được đánh giá là liệu pháp online giúp giải quyết được nhiều vấn đề khác nhau, bao gồm cả chứng lo âu xã hội. Hình thức tham vấn tâm lý này còn phù hợp với những ai gặp khó khăn trong việc phải tham gia các phiên trị liệu với thời gian cố định. Tất cả những gì bạn cần là có một thiết bị kết nối Internet có thể tải được ứng dụng hoặc nền tảng trò chuyện suốt cả ngày.

Tuy nhiên, liệu hình thức này có dành cho bạn? Và, làm thế nào để lựa chọn dịch vụ nhắn tin trị liệu tâm lý an toàn và phù hợp? Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho bạn cái nhìn tổng quát về liệu pháp này.

1. Tham vấn tâm lý qua tin nhắn là gì?

Liệu pháp tham vấn – trị liệu tâm lý qua tin nhắn (Text-based Therapy) là một hình thức trị liệu tâm lý online. Trong đó, bạn sẽ giao tiếp với nhà tâm lý của mình qua trò chuyện điện tử, tin nhắn văn bản trực tuyến hoặc Website. Bạn trao đổi những tin nhắn này thông qua một ứng dụng (app), nền tảng trị liệu tâm lý online, hoặc thông qua một nền tảng kết nối khách hàng. Những tin nhắn này có thể được xử lý ngay hoặc ở chế độ chờ.

tham vấn tâm lý qua tin nhắn
Liệu pháp tham vấn qua tin nhắn là một hình thức tham vấn tâm lý online kết nối thân chủ qua app/ website. Ảnh: PsyCare

2. Lợi ích của tham vấn tâm lý qua tin nhắn online

2.1. Tham vấn tâm lý bằng tin nhắn giúp theo dõi suy nghĩ và cảm xúc tiêu cực hiệu quả

Các dịch vụ tham vấn – trị liệu tâm lý qua tin nhắn cũng giống như trị liệu online nói chung. Nghĩa là, nó cung cấp cho những người gặp vấn đề về sức khỏe tâm thần những công cụ hỗ trợ và hướng dẫn cần thiết để họ giải quyết các kiểu suy nghĩ tiêu cực và cảm xúc, hoặc hành vi của mình. Để từ đó, tự tạo nên những thay đổi tích cực trong cuộc sống.

Loại liệu pháp này cũng cho phép bạn theo dõi các kiểu suy nghĩ tự động của mình rõ rệt hơn theo thời gian. Bạn có thể liên hệ với nhà trị liệu của mình ngay khi có suy nghĩ mới lúc đó. Việc viết ra những suy nghĩ, cảm xúc của bạn cho ai đó cũng tương tự như viết nhật ký về nhà. Điều này giúp đem lại cảm giác nhẹ nhõm và bình tĩnh hơn khi đối diện với vấn đề.

2.2. Chi phí tham vấn – trị liệu tâm lý qua tin nhắn

Tham vấn tâm lý qua tin nhắn cũng thường có chi phí phải chăng hơn. Mức giá tham vấn/trị liệu tùy thuộc vào nhà cung cấp. Điều này cho phép bạn nhận được sự hỗ trợ về mặt tinh thần ngay cả khi không có nhiều khả năng chi trả cho một buổi trị liệu trực tiếp kiểu truyền thống. Ngoài ra, các kế hoạch trị liệu online dễ dàng được thực hiện thông qua các phiên làm việc bằng tin nhắn. Nó cũng dễ dàng tích hợp với hình thức trị liệu tâm lý thực tế ảo hoặc qua video call.

2.3. Sự tiện lợi về thời gian tham gia tham vấn tâm lý qua tin nhắn

Tham vấn qua tin nhắn không thể thay thế các dịch vụ tham vấn – trị liệu tâm lý trực tiếp. Tuy nhiên, nó vẫn mang lại lợi ích đáng kể cho người đang tìm kiếm trợ giúp tâm lý chuyên nghiệp những hướng dẫn giúp quản lý stress, lo âu, trầm cảm hoặc các vấn đề khác liên quan. Điều này càng có ý nghĩa với những ai có lịch trình làm việc, sinh hoạt không ổn định. Khi không thể đặt lịch trị liệu trực tiếp, bạn có thể nhắn tin cho nhà Tâm lý bất cứ khi nào bạn muốn, bất kể ngày hay đêm.

tư vấn tâm lý online
Tham vấn tâm lý qua tin nhắn có thể được thực hiện vào bất cứ lúc nào, ở đâu. Ảnh: PsyCare

3. Trị liệu tâm lý bằng tin nhắn có đem lại hiệu quả không?

Không có nhiều nghiên cứu đánh giá so sánh hiệu quả thật sự của các dịch vụ tham vấn tâm lý qua tin nhắn so với dịch vụ tham vấn online nói chung. Tuy nhiên, có ít nhất một nghiên cứu đã chỉ ra rằng, can thiệp dựa trên tin nhắn văn bản có thể là một công cụ trị liệu an toàn và khả thi, để tăng cường khả năng chăm sóc cho những người có vấn đề về sức khỏe tâm thần (Dror Ben-Zeev et al, 2020).

Nghiên cứu cũng cho thấy, có 91% người tham gia thấy tham vấn tâm lý qua tin nhắn là có thể chấp nhận được. Ngoài ra, 94% người cho rằng hình thức này giúp họ cảm thấy tốt hơn. Đặc biệt, có 87% nghiệm thể nói rằng họ sẽ giới thiệu hình thức này với bạn bè (Dror Ben-Zeev et al, 2020).

4. Bạn có phù hợp với hình thức tham vấn tâm lý qua tin nhắn hay không?

Có rất nhiều ưu điểm của liệu pháp tham vấn tâm lý bằng tin nhắn. Điều này đặc biệt có ý nghĩa với những người gặp phải rào cản đối với việc tham gia liệu pháp mặt đối mặt. “Chat” trong cửa sổ trò chuyện online, thay vì gặp mặt trực tiếp nhà tham vấn – trị liệu, có thể đem lại trải nghiệm thoải mái hơn.

Liệu pháp này cũng có thể phù hợp với những người mắc chứng lo âu xã hội. Hoặc, nếu bạn có vấn đề về xử lý cảm giác, khiếm thính, hoặc thích sử dụng giao tiếp bổ sung và thay thế hơn là lời nói, thì có thể cân nhắc tìm đến tham liệu tâm lý qua tin nhắn khi có nhu cầu. Những người không thích cảm giác bị nghe lén cũng có thể thích hình thức này.

trị liệu tâm lý qua tin nhắn
Tham vấn tâm lý bằng tin nhắn có nhiều hình thức như “chat”, email, gõ ký tự chuyển đổi,…Ảnh: PsyCare

5. Các yếu tố cần cân nhắc khi lựa chọn dịch vụ trị liệu tâm lý qua tin nhắn

Nếu đang cân nhắc có nên thử dịch vụ tham vấn tâm lý qua tin nhắn hay không, bạn có thể dựa vào một số yếu tố dưới đây để xem xét:

  • Giá cả. Một số dịch vụ trị liệu cung cấp gói đăng kí hằng tháng. Hoặc, một số nơi cung cấp gói tham vấn tâm lý cho cả liệu trình nhắn tin. Bạn có thể tham khảo chi phí này để so sánh giữa các đơn vị cung cấp.
  • Nhà tham vấn/trị liệu. Bạn thấy hợp với một nhà tham vấn tâm lý/trị liệu như thế nào? Bạn có thể tự chọn nhà tham vấn cho mình, hay thuật toán của ứng dụng chọn cho bạn? Bạn có thể dễ dàng đổi nhà tham vấn nếu tình hình hiện tại của bản thân không ổn/không cải thiện? Bạn có sẵn sàng làm việc với một nhà tham vấn có trình độ Thạc sĩ trở lên hay Cử nhân Đại học? Bạn muốn nói chuyện với một Coach hay người chỉ được đào tạo về kỹ năng lắng nghe?
  • Các vấn đề trị liệu. Dịch vụ bạn đang xem xét có chuyên về các vấn đề như lo âu hoặc trầm cảm không? Hay đó chỉ là dịch vụ hỗ trợ tinh thần?
  • Chính sách hủy. Dịch vụ có cung cấp chính sách hủy rõ ràng, cụ thể không? Các chính sách ấy có thể chấp nhận được không?
  • Nhắn tin 24/7. Bạn thích nhắn tin với nhà tham vấn của mình 24/7? Bạn có thể chờ phản hồi sau đó vài giờ (thậm chí có thể chờ 1 ngày) không?
tư vấn tâm lý chat qua tin nhắn
Chọn dịch vụ tham vấn tâm lý qua tin nhắn phù hợp để giải quyết vấn đề bản thân một cách tốt nhất. Ảnh: PsyCare

6. Những ai không nên dùng dịch vụ tham vấn tâm lý bằng tin nhắn?

Các dịch vụ tham vấn tâm lý qua tin nhắn không dành cho bạn, nếu:

  • Bạn đang gặp khủng hoảng khẩn cấp, cần được giúp đỡ ngay lập tức
  • Bạn đã được chẩn đoán mắc các bệnh lý tâm thần nặng hơn
  • Bạn được yêu cầu trị liệu tâm lý theo lệnh của Tòa án, hoặc bất kì cơ quan có thẩm quyền nào khác
  • Bạn không có thiết bị kết nối Internet
  • Bạn không thể tải xuống ứng dụng/nền tảng kết nối nhắn tin hoặc trò chuyện

Xem chi tiết: Top 15 phòng khám tâm lý ở TPHCM tốt và uy tín nhất

Mặc dù sở hữu nhiều ưu điểm, nhưng tham vấn tâm lý qua tin nhắn vẫn tồn tại một số hạn chế nhất định. Trong đó, hạn chế lớn nhất là thời gian tham vấn có thể rất ngắn. Điều này gây khó khăn cho việc đi sâu vào các vấn đề tâm lý khó hơn. Ngoài ra, cũng khó áp dụng các công cụ bảng hỏi, bài tập trị liệu về nhà. Các hình thức trị liệu nhóm, trị liệu gia đình cũng không khả thi thông qua tin nhắn. Do đó, hãy cân nhắc cẩn thận trước khi nhấn nút “Đặt lịch” với hình thức trị liệu mới mẻ này nhé!

Trúc Nguyễn
Trúc Nguyễn

Bài viết được cố vấn chuyên môn bởi Ths. Tâm lý lâm sàng Nguyễn Thị Bích Tuyền.

Bài viết: 15